۱۲ بهمن؛ شکوه بازگشت امید ملت
۱۲ بهمن یادآور خاطره‌ای بازگشت شکوهمندانه حضرت امام خمینی (ره) در سال ۱۳۵۷، پس از ۱۴ سال تبعید و استقبال تاریخی ملت فهیم ایران از ایشان است . در آن روز بزرگ در شهر تهران قریب به سه میلیون ایرانی به استقبال امام آمدند و این روز ارزشمند در تقویم رسمی با عنوان آغاز دهه مبارک فجر، ثبت شده است امروز پس از گذشت چهل‌وچهار سال از آن روز تاریخی مروری بر وقایع آن ایام داریم.
با گسترش خروش انقلابی مردم ایران و خروج محمدرضا شاه از کشور، بختیار آخرین نخست‌وزیر حکومت پهلوی که تنها امید رژیم و سردمداران غربی پشتیبان آن بود در مقابل تظاهرات و حضور پرشور مردم عملاً قدرت هیچ‌گونه اقدامی را نداشت.
مردم هرروز پرشورتر و مصمم‌تر می‌شدند و شعار استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی به‌عنوان اصلی‌ترین خواسته مردم در نهضت انقلابی به رهبری امام خمینی مطرح می‌شد. امام خمینی که شرط ورود خود به کشور، را خروج شاه، اعلام کرده بودند، با فرار شاه در ۲۶ دی ، تصمیم به بازگشت گرفتند.
امام خمینی(ره) از سیزده آبان سال ۱۳۴۲ تا دوازده بهمن سال ۱۳۵۷، یعنی حدود چهارده سال در تبعید به سر برد و در سال ۱۳۴۳ ابتدا به ترکیه و پس از مدتی به عراق تبعید شد و اوقات پایانی دوری از وطن را در فرانسه و در دهکده‌ای به نام نوفل‌لوشاتو گذراند. نوفل‌لوشاتو در روزهای اوج نهضت، به قلب تپنده انقلاب ایران تبدیل‌شده بود. وقتی امام را به ترکیه تبعید می‌کردند، شاه و امریکا هیچ‌گاه پیش‌بینی نمی‌کردند که او روزی پیروزمندانه به ایران بازگردد و رژیم شاهنشاهی را از بن برکند.
پس از خروج شاه، امام در پیامی کوتاه خطاب به خبرگزاری‌های جهان اعلام کرد: «خروج شاه از ایران، اولین مرحله پایان یافتن سلطه جنایت‌بار پنجاه‌ساله رژیم پهلوی می‌باشد که به دنبال مبارزات قهرمانانه ملت ایران صورت گرفته است. من این پیروزی را به ملت تبریک می‌گویم.» همچنین ایشان اعلام کرد که در اولین فرصت به ایران بازمی‌گردند.
درحالی‌که یاران حضرت امام و مبارزان مذهبی، باوجود تمام نگرانی‌ها در تدارک برگزاری مراسم استقبال باشکوهی از امام بودند، اعلام خبر تصمیم امام برای آمدن، مسئولان و سردمداران رژیم پهلوی را سخت به تکاپو انداخت. آنان که به‌شدت از تظاهرات مردم بر ضد رژیم پهلوی هراسناک شده بودند، ورود امام را به کشور، پایانی بر تمام امیدهایشان می‌پنداشتند و یقین داشتند که در این صورت، طومار سلطنت پهلوی برچیده خواهد شد.
بنابراین، درصدد مقابله با ورود امام به کشور یا مانع‌تراشی در برابر تصمیم امام برآمدند. بختیار در مقام نخست‌وزیری، نقشه‌های گوناگونی در سر می‌پروراند که انفجار هواپیمای امام یا منحرف کردن مسیر هواپیمای حامل امام و سپس دستگیری ایشان از آن جمله بود که هیچ‌یک عملی نشد. حربه آخر او، بستن فرودگاه‌ها به روی هواپیمای امام بود. درحالی‌که قرار بود پرواز انقلاب در روز ششم بهمن امام خمینی را از فرانسه به ایران بیاورد، سازمان هواپیمایی کشور اعلام کرد: “به علت بدی هوا و نبود دید کافی، همه پروازها لغو شده است”.
با انتشار خبر بسته شدن فرودگاه‌ها و جلوگیری دولت بختیار از ورود امام به کشور، مردم با تظاهرات خود، به اقدام دولت اعتراض کردند. افسران نیروهای سه‌گانه در پایگاه‌های خود در تهران، اصفهان، کرمانشاه، دزفول، همدان و بوشهر اعتصاب کردند و سپس به صفوف تظاهرکنندگان معترض پیوستند. در تهران، سیل جمعیت تظاهرکننده به‌سوی فرودگاه مهرآباد به راه افتادند.
روحانیان مبارز سراسر کشور که برای استقبال از امام به تهران آمده بودند، با تحصن در مسجد دانشگاه اعلام کردند تا بازگشت امام خمینی به کشور به تحصن ادامه خواهند داد. مردم و دانشجویان نیز به جمع تحصن‌کنندگان پیوستند. فردای آن روز، مردم درراه‌پیمایی عظیم یک‌میلیونی به مناسبت رحلت پیامبر اکرم، در حمایت از امام شعار دادند. در بسیاری از نواحی شهر تهران نیز زدوخوردهای شدیدی میان نیروهای انتظامی و تظاهرکنندگان روی داد.
تیراندازی در نواحی مختلف لحظه‌ای قطع نمی‌شد. خبرگزاری پارس اعلام کرد یکی از میدان‌های شهر، به میدان جنگ شباهت پیدا کرد و تعداد کشته‌ها در پایتخت را سه هزار تن گزارش کرد. روزنامه اطلاعات نوشت: «غرب و جنوب غرب تهران، غرق در شعله‌های آتش بود.»
در پی تحصن‌ها و تظاهرات خونین مردم در اعتراض به بسته شدن فرودگاه‌ها، دولت بختیار عقب‌نشینی کرد و شکست را پذیرفت. بختیار در نهم بهمن‌ماه اعلام کرد که فرودگاه مهرآباد امروز بازخواهد شد و هیچ ممانعتی برای ورود امام به کشور وجود ندارد. هیئت دولت در دهم بهمن اعلام کرد که ورود هواپیمای حامل امام به فرودگاه مهرآباد تهران بدون اشکال است. با اعلام این خبر، کمیته استقبال از امام در پیامی اعلام کرد که امام خمینی در ساعت نه صبح پنج‌شنبه دوازده بهمن در تهران خواهد بود.
در شامگاه یازده بهمن، هواپیمای امام خمینی از فرودگاه شارل دوگل فرانسه به آسمان پرواز کرد. امام نماز شب را در طبقه دوم هواپیما به‌جای آورد و سپس در طبقه پایین هواپیما استراحت کرد. مهماندار هواپیما از مشاهده آرامش امام متعجب شده بود. هنگام طلوع فجر، امام و همراهان نماز صبح را به جماعت به‌جا آوردند. زمان ورود هواپیما به آسمان ایران، خبرنگاری از امام پرسید: «چه احساسی دارید؟» و امام پاسخ داد: «هیچ.» امام هیچ احساسی نداشت؛ چراکه او فقط بر مبنای تکلیف عمل می‌کرد. پیروزی و شکست برای او، هر دو زیبا بود. همان‌طور که شکست، او را ناامید نمی‌کرد، پیروزی نیز احساسات شخصی‌اش را برنمی‌انگیخت.
پرواز بازگشت امام از فرانسه به تهران با همراهی تعداد زیادی انجام شد که شامل سیاست‌مداران انقلابی، چریک‌های آموزش دیده، یاران و خانواده امام خمینی و خبرنگارها بودند.
در دوازدهم بهمن ۱۳۵۷، پرشکوه‌ترین استقبال تاریخ جلوه‌گر شد. این روز یکی از ماندگارترین روزهای تاریخ معاصر ایران است و شور و شوق مردم در آن وصف‌ناپذیر بود. عده زیادی از مردم، خود را به تهران رسانده بودند تا در مراسم استقبال از امام شرکت کنند. تقریباً در ساعت شش صبح، خیابان‌ها سرشار از جمعیت بود. اول صبح، میلیون‌ها نفر در دو طرف خیابان‌های مسیر امام خمینی رحمه الله ایستاده بودند و پنجاه‌هزار نیروی انتظامی مردمی مشغول منظم کردن آن‌ها بودند.
مردم با تاق نصرت و گل، خیابان‌ها را تزیین کردند و در قلب استقبال‌کنندگان، دریایی از اضطراب و شادی موج می‌زد. در ساعت نه و سی دقیقه صبح، محبوب ملت و پرچم‌دار آزادی به وطن برگشت. چند لحظه پس از گشوده شدن در خروجی هواپیما، امام درحالی‌که دستشان در دست مهماندار فرانسوی بود، در مقابل دیدگان مشتاقان ظاهر شد. همه اشک شادی می‌ریختند. فریاد «اللّه اکبر» به هوا برخاست.
امام خمینی در فرودگاه مهرآباد پس از شنیدن پیام ملت، سخنانی ایراد فرمود. ایشان ابتدا از تمام اقشار ملت از پیر و جوان، روحانی و کسبه، قاضی و وکیل، کارمند و کارگر و کشاورز که درراه رسیدن به پیروزی رنج و مصیبت دیدند و ثابت‌قدم ماندند، صمیمانه تشکر کرد. ایشان تلاش‌های محمدرضا را برای بازگشت به ایران و حفظ سلطنت، ناکام خواند و تلاش‌های آنان را به دست‌وپا زدن برای حفظ سلطنت تعبیر کرد.
امام در این سخنان با بیان رمز پیروزی فرمود: «ما باید از همه طبقات ملت تشکر کنیم که این پیروزی تا اینجا به‌واسطه وحدت کلمه بوده است. وحدت کلمه مسلمین، همه، وحدت کلمه اقلیت‌های مذهبی با مسلمین، وحدت دانشگاه و مدرسه علمی، وحدت روحانی و جناح سیاسی. ما باید همه این رمز را بفهمیم که وحدت کلمه، رمز پیروزی است و این رمز پیروزی را از دست ندهیم.»
دو حادثه، از مهم‌ترین پی آمدهای بازگشت امام خمینی رحمه الله است که به‌سرعت موجب پیروزی انقلاب اسلامی شد: انتصاب دولت موقت و بیعت نظامیان بخصوص کارکنان نیروی هوایی با امام خمینی .
در نوزده بهمن، عظیم‌ترین راه‌پیمایی در سراسر کشور شکل گرفت و میلیون‌ها نفر از دولت منتخب امام خمینی حمایت کردند. از سوی دیگر، در دهه انقلاب، ارتش که تنها نقطه اتکای رژیم بود، به انقلاب پیوست. فرار، نافرمانی، اعتصاب، شرکت در تظاهرات و سرانجام، بیعت با امام خمینی رحمه الله ، نشانه همراهی ارتش با امام بود که در نوزده بهمن و دیدار تاریخی با امامم به اوج خود رسید.
مردم در روز ۲۲ بهمن به مراکز دولتی نظامی، انتظامی و رادیو و تلویزیون رفته و آن‌ها را فتح کردند، با فرار بختیار از ایران و اعلام بی‌طرفی ارتش، رژیم شاهنشاهی که دیگر پشتوانه‌ای نداشت به‌سرعت از هم پاشید و در روز ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ انقلاب اسلامی ایران پس از سال‌ها مجاهدت ایثار، فداکاری و مقاومت درراه رضای الهی با رهبری بی‌نظیر حضرت امام خمینی و به همت مردم سرافراز ایران به پیروزی نهائی رسید.
(دکتر محمدمهدی مومنی ها)