آداب حضور در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی

دکتر محمدمهدی مومنی ها مدرس حوزه سواد رسانه و عملیات روانی در فضای سایبری

 

۱ – ‌‌در خصوص هر مطلب، خبر، فیلم یا عکس در فضای مجازی ابتدا با دیده تردید و شک نگاه کنیم و آنها را فورأ به اشتراک نگذاریم. اول آن را با دقت و تأمل بخوانیم.  اگر برای خودمان  قابل قبول ، باور پذیر ، معتبر، و آموزنده  بود و پس از تشخیص مفید بودن برای دیگران نیز به اشتراک بگذاریم .

۲ – قبل از بازنشر هر موضوع در فضای مجازی دقت کنیم منابع مطالب مان ، شخص حقیقی ، حقوقی و مرجع شناخته شده و معتبر وقابل استناد باشد.  (مثل خبرگزاری های رسمی و نیمه رسمی کشور)

۳- یکی از راههای شناخت شخصیت ما ، شبکه های اجتماعی در فضای مجازی هستند ، پس در خصوص نوع رفتار و مطالب ارسالی دقت لازم را داشته باشیم.

۴- حجم خبرهایی را که به اشتراک می‌گذاریم را  خودآگاهانه و با وسواس کنترل کنیم و ارزشمند بودن  وقت دیگران ، را درنظر بگیریم .

۵- مروج شایعات ، مطالب  بدون منبع معتبر و خبرهای فیک (جعلی ) نباشیم .

۶- گاهی وقتها شایسته است با کم یا زیاد کردن کلمات یا جملات، پیام دریافتی ،  را اصلاح و یا تکمیل و سپس بازنشر نماییم .

۷ – گاهی مناسب  است فقط مطالعه کننده و تماشاگر باشیم  و هیچ و اکنش در قبال پستی که می خوانیم و تماشا می کنیم ، نداشته باشیم .

۸-  همیشه حواس‌مان باشد که چه مطلب یا تصویر و فیلمی  را برای چه کسانی بازنشر می‌کنیم .

۹-  مطالب متناسب با مخاطب و عنوان و اعضا  گروه ، پست کنیم .

۱۰-  در انتقاد از دیگران إنصاف ، عدالت و احترام  وادب را رعایت کنیم  و نگاه صرفا سیاسی  و جانبدارانه نداشته باشیم و خشمگین نشویم.

۱۱-  برای انتقاد نسبت به مطالب ارسالی دیگران  ،رعایت اخلاق و شان افراد را داشته باشیم و نظرات و عملکرد را منصفانه نقد وبررسی کنیم و شخصیت اشخاص را مورد حمله قرار ندهیم و اگر انتقادی به مطالب ارسالی افراد در گروه  داریم بهتر است به صورت خصوصی ارسال کنیم تا اینکه در گروه قرار دهیم.

 

۱۲-   در مورد مطالب مرتبط با اشخاص ،  آبرو  و حریم خصوصی ، حقوق شهروندی و سایر حقوق اشخاص را درنظر داشته باشیم .

۱۳- از به اشتراک گذاشتن فیلم و عکسهای شخصی و خصوصی دیگران  ( هر که هستند ) ، جدا خودداری کنیم .

 

۱۴-  دقت نماییم اشاعه دهنده فساد ، بی اخلاقی ، فحشا ، بی عدالتی ، توجیه کننده ظلم و بی انصافی و … ، نباشیم(حتی در قالب یک جوک و مطلب طنز ).

۱۵- از استفاده ابزاری از دین خودداری کرده و مراقب خبرهای جعلی در حوزه دین و مذهب باشیم همچنین خرافه پرستی را تبلیغ و ترویج نکنیم .

۱۶-   شایسته است  در مقابل پست ها و نظرات بی انصافانه ، دروغ پردازانه ، ، ظالمانه ، هوچی گرانه و … اتفاقا واکنش صحیح نشان دهیم و پاسخ مناسب ، تهیه و منتشر کنیم  .                                                                   ۱۷- جهت ارتقا سطح فرهنگ جامعه ، خود تولید کننده محتوا در این فضا باشیم  مثلا  بخش هایی از  کتابهای خوب و آموزنده را و یا تصاویر و فیلم های جلب را به اشتراک بگذاریم .

۱۸-  اشتراک گذارنده  خبرها و مطالب خوب ، مثبت ، بشر دوستانه  وامید بخش باشیم و درحد ممکن از نشر وباز نشر اخبار و مطالبی که بار منفی دارند و احساس یاس و ناامیدی را به مخاطب ، القا می‌کند خودداری کنیم .

۱۹- اگر قصد دارید یک گروه تشکیل دهید، همه کسانی که  شماره آنها را دارید و برای شما محترم هستند  در گروه عضو نکنید بلکه بر اساس موضوع گروه افراد را انتخاب کنید و از خروج افراد از گروه نیز ناراحت نشوید این حق برای شما در گروه های دیگر نیز هست .

 

۲۰ – همواره خداوند سبحان ، وجدان ، اخلاق ، قانون و مرجع عادل و بی طرف را حاضر و ناظر بر اعمال خود بدانیم.